Adaptacija rezidencijalnog kompleksa Bagarotti Maffeo – Stanovi iz državnog fonda kao motor urbane regeneracije

Projekat adaptacije stambenog kompleksa koji se nalazi na adresi Via Maffeo Bagarotti u Milanu predstavlja izuzetan primjer kako javna stambena izgradnja može postati pokretač urbane i društvene regeneracije. Ova periferna zona, karakteristična za poslijeratno javno stanovanje u Italiji, dugo je bila suočena sa izolacijom, degradacijom i društvenom ranjivošću, pretvarajući se u svojevrsno „usnulo naselje“. Iza ovog projekta adaptacije i revitalizacije kompleksa stoji projektantski biro ARW Associates. Cilj projekta je da ove izazove pretvori u prilike, reaktivirajući potencijal lokacije i jačajući veze između ljudi, zgrade i grada.

Projekat je osmišljen kroz šest ključnih oblasti: spoljašnji prostori, krovovi, fasade, stambene jedinice i inovativni sistemi instalacija. Prijedložena rješenja unaprjeđuju energetsku efikasnost i stambeni komfor, otvarajući zgradu prema okolini i čineći je vrijednijom za stanovnike i širu zajednicu. Poseban akcenat stavljen je na upotrebu industrijalizovanih rješenja koja omogućavaju bržu, ekonomičniju i manje invazivnu obnovu, uz očuvanje visokog nivoa arhitektonskog i urbanističkog kvaliteta.

Projekat Bagarotti Maffeo takođe ističe važnost saradnje između javnog sektora, privatnih investitora i lokalne zajednice. Aktivno uključivanje stanovnika u proces odlučivanja i projektovanja omogućava kreiranje prostora koji odgovaraju stvarnim potrebama zajednice, podstičući osjećaj pripadnosti i zajedničke odgovornosti.

Kroz inovativne pristupe i održive materijale, projekat doprinosi smanjenju troškova i trajanja radova, ali i podizanju kvaliteta života. Ovakav model može poslužiti kao primjer za slične intervencije u drugim djelovima grada i šire, jer nudi alate koji se mogu prefabrikovati, primijeniti i prilagođavati u različitim urbanim okruženjima.

Važno je istaći da projekat ne ignoriše postojeće probleme kvarta, već ih prepoznaje i koristi kao polaznu tačku za regeneraciju na nivou čitavog bloka. Ova vizija se materijalizuje kroz projektantski pristup prizemlju i otvorenim prostorima, koji se oblikuju kao uređaji za podspješivanje društvene interakcije. Time se javna stambena izgradnja transformiše iz pasivnog u aktivnog aktera razvoja grada, stvarajući bolje povezane i inkluzivne životne sredine.

U Italiji, gdje se procjenjuje da je potrebno obnoviti oko 15 miliona stambenih jedinica, a više od 10% stanovništva živi u siromaštvu, slučaj kompleksa Bagarotti Maffeo postaje paradigmatičan. Tradicionalni modeli obnove – preskupi i spori – prijete da isključe značajan dio populacije upravo u trenutku kada su dostupna rješenja najpotrebnija. Arhitektonski odgovor pretvara ovu potrebu u projektantsku priliku: svaki objekat postaje motor urbane i društvene regeneracije, svaki zahvat je dio strategije koja ima za cilj da „proizvede grad“, a ne samo veliki broj novih stambenih jedinica.

Na kraju, projekat Bagarotti Maffeo pokazuje da, uz integrisan i participativan pristup, javna stanogradnja može biti snažan motor urbane obnove, promovišući društvenu koheziju i ekološku održivost. Takođe, ovaj primjer potvrđuje da je moguće transformisati izazove javnog stanovanja u prilike za napredak, čineći gradove humanijim i otpornijim na buduće izazove.